Kategorie: Muzyka
BWV9
Es ist das Heil uns kommen her
Bóg dał zbawienie w łaski czas
BWV 9 – kantata na VI niedzielę po święcie Trójcy Przenajświętszej, opracowana na sopran, alt, tenor, bas i zespół wokalny oraz na instrumenty: flet poprzeczny, obój d’amore, fagot, smyczki i basso continuo.
Premiera: 20 lipca 1724 rok.
We wszystkich opracowaniach posługuję się materiałami pochodzącymi z serwisu Kantaty Jana Sebastiana Bacha Po Polsku. Zapraszam do kategorii, którą obecnie będę rozwijał do wypełnienia wszystkich 200 opracowań Kantat kościelnych Jana Sebastiana Bacha wykorzystując audycje nagrane w II programie Polskiego Radia prof. Mirosława Perza.
Do opracowania tej kantaty skorzystałem z opracowania profesora Uniwersytetu Warszawskiego dr. hab. Szymona Paczkowskiego
Witajcie kochani, na 6 niedzielę po święcie Trójcy Przenajświętszej Nasz ulubiony kompozytor skomponował czarującą kantatę chorałową numer dziewięć której tytuł w języku polskim brzmi “Teraz przychodzi nam zbawienie (Es ist das Heil uns kommen her). Postaram się w dalszej części opracowania tego wpisu przekazać trochę więcej na jej temat. A więc…
BWV 9 – O kompozycji
Ta kantata jest jedną z najpiękniejszych i najbardziej znanych dzieł Bacha, która została napisana w 1724 roku w Lipsku. Kantata ta opowiada o tym, jak Bóg zesłał swojego Syna na świat, aby nas zbawić od grzechu i śmierci. Kantata ta składa się z dziewięciu części: chorału początkowego, recytatywu tenorowego, arii altowej, recytatywu basowego, arii sopranowej, recytatywu basowego, arii tenorowej, recytatywu basowego i chorału końcowego. W każdej części słyszymy piękne melodie, harmonie i teksty, które wyrażają naszą wiarę i wdzięczność Bogu za Jego miłość i łaskę.
BWV 9 – O części pierwszej
Chorał początkowy jest oparty na popularnej pieśni luterańskiej z XVI wieku, która podsumowuje główny temat kantaty. W tej części słyszymy chór i orkiestrę grające razem w uroczystym i radosnym nastroju. Chór śpiewa o tym, jak Bóg dał nam zbawienie przez Jezusa Chrystusa, który jest naszym prawdziwym Prorokiem, Kapłanem i Królem. Orkiestra dodaje bogactwa i koloru do tej części, używając instrumentów takich jak trąbki, oboje, flety i skrzypce.
Recytatyw tenorowy jest pierwszą z czterech części solowych w kantacie. W tej części słyszymy tenora śpiewającego o tym, jak Bóg spełnił swoje obietnice dane ludziom w Starym Testamencie. Tenor wyraża swoją radość i podziw dla Bożego planu zbawienia. Recytatyw ten jest towarzyszony przez smyczki i continuo.
BWV 9 – O części drugiej
Aria altowa jest drugą częścią solową w kantacie. W tej części słyszymy alt śpiewający o tym, jak Bóg dał nam wolność od grzechu przez wiarę w Jezusa Chrystusa. Alt wyraża swoją ufność i spokój w Bogu. Aria ta jest towarzyszona przez oboe d’amore i continuo.
BWV9 – Recytatyw basowy
Recytatyw basowy jest trzecią częścią solową w kantacie. W tej części słyszymy basa śpiewającego o tym, jak Bóg dał nam życie wieczne przez Jezusa Chrystusa. Bas wyraża swoją nadzieję i pewność w Bogu. Recytatyw ten jest towarzyszony przez fagot i continuo.
BWV 9 – O 4 części kantaty
Aria sopranowa jest czwartą i ostatnią częścią solową w kantacie. W tej części słyszymy sopran śpiewający o tym, jak Bóg dał nam pokój i radość przez Jezusa Chrystusa. Sopran wyraża swoją miłość i wdzięczność Bogu. Aria ta jest towarzyszona przez flet traverso i continuo.
BWV9 – Bas do wiernych mówiący
Recytatyw basowy jest piątą częścią recytatywną w kantacie. W tej części słyszymy basa mówiącego do nas jako do wiernych chrześcijan. Bas zachęca nas do tego, abyśmy żyli zgodnie z Bożą wolą i świadczyli o Jego dobroci innym ludziom. Recytatyw ten jest towarzyszony przez continuo.
BWV9 – Szósta część kantaty
Aria tenorowa jest szóstą i przedostatnią częścią muzyczną w kantacie. W tej części słyszymy tenora śpiewającego o tym, jak Bóg dał nam siłę i odwagę do walki z pokusami i przeciwnościami tego świata. Tenor wyraża swoją wiarę i zaufanie Bogu. Aria ta jest towarzyszona przez skrzypce solo i continuo.
BWV 9 – Bas mówiący do nas…
Recytatyw basowy jest siódmą i ostatnią częścią recytatywną w kantacie. W tej części słyszymy basa mówiącego do nas jako do członków Kościoła. Bas przypomina nam o tym, że Bóg jest naszym Ojcem, a my Jego dziećmi. Recytatyw ten jest towarzyszony przez continuo.
BWV 9 – Ósma część chorałowa
Chorał końcowy jest ósmą i ostatnią częścią muzyczną w kantacie. W tej części słyszymy chór i orkiestrę grające razem w spokojnym i modlitewnym nastroju. Chór śpiewa o tym, jak Bóg dał nam swoje błogosławieństwo i opiekę przez Jezusa Chrystusa. Orkiestra podkreśla tę część, używając instrumentów takich jak trąbki, oboje, flety i skrzypce.
Mam nadzieję, że ten wpis pomógł Wam lepiej zrozumieć i docenić tę wspaniałą kantatę Bacha. Zapraszam Was do posłuchania kantaty BWV 9 w całości na Spotify – wykonania przygotowanego przez Rudolfa Lutza. Dziękuję za uwagę i do zobaczenia następnym razem!
W delikatnej i czarującej scenerii poprzecznego fletu i oboju d’amore, wstępny chór ujawnia paradygmatyczną zmianę doktryny Marcina Lutra z wielką gracją muzyczną: ostatecznie to nie przez “dzieła”, osiągnięcia i czyny, ale tylko “dzięki łasce i najczystszej przychylności” miłosierdzie i usprawiedliwienie mogą wejść na ten świat i uspokojone sumienie.
Tutaj tętniące życiem potrójne metrum i promienna tonacja E-dur muzycznie podkreślają pewność i spokój odczuwany przez tych, którzy zrzucili kajdany świata zewnętrznego i stali się jednym z Bogiem.
Dla kontrastu, poniższy recytatyw basowy rysuje pesymistyczne studium ludzkości, które prowadzi do druzgocąco realistycznego wniosku: ludzka słabość jest ostateczną zgubą każdego przymierza opartego na prawie i dyscyplinie. W tym delikatnym przedstawieniu luterańskiej zasady usprawiedliwienia przez wiarę, zarówno kompozytor, jak i librecista skutecznie wyrażają, dlaczego ludzkość potrzebuje drogi do zbawienia, wolnej od wszelkich wyrachowanych działań.
BWV 9 – O tenorowej arii
Aria tenorowa stanowi wysoce subiektywny komentarz do kapłańskiej pewności wypowiedzi w recytatywie basowym. W tonie rozpaczy solista drży z głębi potępienia, z którego grzeszny człowiek – bohater tego dramatycznego samooskarżenia – ledwo może uciec. Osadzony w tonacji e-moll Pasji według św. Mateusza, śpiewak, doprowadzony do czystej desperacji przez niemożliwe żądanie, jest bezlitośnie popychany do przodu przez skrzypce w chwiejnym gigue.
BWV 9 – Kazanie
Kazanie z części drugiej zostaje następnie wznowione w recytatywie basowym, który przypomina akt miłości Chrystusa w wypełnianiu prawa Bożego za całą ludzkość. Nowy początek, możliwy dzięki tej ostatecznej ofierze, wyraża się tutaj jako żarliwy uścisk w ramionach Jezusa, a wszystkie westchnienia żalu są podejmowane i rozwiązywane przez basa w zakończeniu arioso.
BWV 9 – Refleksja
Skonstruowana jako kwintet na głosy, instrumenty dęte i continuo, aria “Panie, Ty patrzysz poza nasze dobre prace, na moc wiary serca”, odpowiada na recytatyw basu lekką i artystyczną oprawą, która pokazuje, jak surowe prawo, muzycznie wyrażone jako podwójny kanon, może być współczujące dzięki ożywczemu tchnieniu miłości.
BWV 9 – Wyróżnienie
Jeśli istnieje jedna kompozycja, która doskonale łączy Bachowski ideał artystycznej realizacji boskiej harmonii z luterańską doktryną usprawiedliwienia przez wiarę, to właśnie ten duet, zarówno melodyjny, jak i głęboki, ujawnia niezrównaną siłę łączenia intymnej rozmowy serca z tworzeniem muzyki. Zmniejszona punktacja w środkowej części służy podkreśleniu zasadniczego przesłania ruchu: Najwyższy ma oczy tylko na “wiarę”; Ozdoba i finezja są zbędne.
Trzeci recytatyw basowy ponawia następnie swoje pytanie tonem duchowej rady, identyfikując Ewangelię jako trwałe źródło wiary, zanim końcowy chorał wzywa do wytrwałości i siły w obliczu wszelkiego opuszczenia i niepewności.
BWV 9 – Tradycja
Ta tradycja i litera muszą być tutaj przedstawione, aby przeciwstawić się “nie” serca, ilustruje wielką walkę ludzkości w kłanianiu się sile wyższej – w rzeczywistości fakt, że Bóg działa dokładnie tam, gdzie i kiedy Jego łaska jest najbardziej utęskniona, stanowi paradoks etyczny, który był już trudniejszy do rozwiązania dla współczesnych Bacha niż jakikolwiek muzyczny sofizmat.
