Kategorie: Muzyka
Kaprys
Kaprys – w muzyce renesansu, żywa improwizowana kompozycja instrumentalna oparta na zasadzie kontrapunktu. Nazwy często używane zamiennie to: toccata, ricercar, lub kancona. (rycerski poemat liryczny pisany oktawą; kontrapunktowa forma świeckiej muzyki wokalnej)
W muzyce romantycznej zwykle miniatura instrumentalna o wirtuozerskim charakterze. Gatunek zapoczątkował Pietro Locatelli. Często wiązana z kompozycjami o charakterze narodowym.
Kaprys (Wikipedia)
Kaprys (wł. capriccio „zachcianka, wybryk, kaprys”) – forma muzyczna.
- W muzyce renesansu, żywa improwizowana kompozycja instrumentalna oparta na zasadzie kontrapunktu, będąca jednym ze źródeł fugi. Do rozwoju tej formy przyczynili się Girolamo Frescobaldi, Johann Jakob Froberger, Georg Friedrich Händel i Jan Sebastian Bach. Oprócz capriccia polifonicznego, wykształciło się również capriccio o charakterze swobodnym, zbliżone do fantazji, często o charakterze programowym. Inne nazwy używane zamiennie to: toccata, ricercar lub canzona.
- W muzyce romantycznej powstały dwie odmiany kaprysów:
- zbliżone do etiudy, o charakterze popisowym (np. kaprysy na skrzypce solo Niccolò Paganiniego, Etiudy-kaprysy Henryka Wieniawskiego).
- miniatury zaliczane do liryki instrumentalnej (np. Capriccia Johannesa Brahmsa).
Czasem forma capriccia była krzyżowana z innymi formami, np. Walc-kaprys Piotra Czajkowskiego, Rondo-capriccioso Felixa Mendelssohna-Bartholdy'ego
Znane kaprysy:
- Nikołaj Rimski-Korsakow - Kaprys hiszpański op. 34
- Piotr Czajkowski - Kaprys włoski op. 45
- Niccolò Paganini - Kaprys nr 24 z cyklu 24 kaprysów na skrzypce solo
