Legenda
Legenda – forma muzyczna, instrumentalna lub wokalna miniatura, często w formie ballady. Utwór programowy opowiadający baśń, legendę lub mit.
Legenda (coś, co należy przeczytać; coś do czytania; od łac. legere – czytać) – opowieść albo zbiór opowieści o postaci czy postaciach historycznych lub uważanych za historyczne. Zazwyczaj przekazywana w formie ustnej na długo przed utrwaleniem na piśmie. Legendy opowiadają o mędrcach, świętych, władcach, politykach, wojownikach lub innych popularnych bohaterach. Składają się często z nieprawdopodobnych albo nierealnych motywów. Różnią się od mitów tym, że mają podstawy historyczne i opowiadają o ludziach, a nie bogach – chociaż niekiedy różnica trudna jest do wytyczenia.
Nazwa wywodzi się z terminologii średniowiecznej i przyjęła się w językach zachodnich. W uroczystości świętych należało podczas liturgii czytać (łac. legendae erant) opowieści o ich życiu i cudach. W XII wieku, w źródłach francuskich, słowo legenda oznaczało dzieła hagiograficzne; już w późnym średniowieczu zaczęto je stosować także do opowieści o bohaterach historycznych. W XIX wieku badacze zaczęli terminem legenda określać gatunek literacki. We współczesnym piśmiennictwie legenda bywa mylona z mitem, baśnią i bajką, ponieważ niektórzy autorzy błędnie używają tych terminów zamiennie.
Najbardziej znane legendy dotyczą świętych (Jerzy, Mikołaj), wojowników (król Artur i jego rycerze), czy przestępców (Faust, Robin Hood). Współczesne składają się zazwyczaj z biograficznych plotek i anegdot dotyczących bohaterów kultury masowej, np. zmarłych gwiazd filmowych czy muzyków rockowych (Elvis Presley, Judy Garland, John Lennon). Legendy są jednym z podstawowych źródeł scenariuszy filmów hollywoodzkich.
