Kategorie: Muzyka
Synonimy:
pląs, pląsy, potańcówka, tan, tany
Taniec
Taniec– w muzyce forma muzyczna wykorzystywana jako podkład muzyczny do tańca lub samodzielny utwór muzyczny. Może tworzyć całość lub być częścią utworu cyklicznego. Tańce muzyczne, zwłaszcza w swej rytmice oparte są na tańcach.
Do spotykanych w muzyce tańców należą:
- Allemande – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu allemande (niemieckim). Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Metrum parzyste 4/4 z przedtaktem. Rytm szesnastkowy równomierny, niekiedy z drobnymi modyfikacjami. Tempo powolne, spokojny charakter. Część stała suity barokowej
- Bolero – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu bolero. Zwykle w formie pieśni. Tempo umiarkowane. Metrum nieparzyste 3/4. Wyraźny rytm uwydatniany przez instrumenty perkusyjne.
- Bourrée – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu bourrée. Zwykle w formie pieśni. Tempo szybkie. Metrum parzyste 2/4 lub 4/4. Opcjonalnie element suity barokowej lub niezależny utwór.
- Canaire – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu canaire. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Metrum nieparzyste 3/8, 3/4 lub 6/4, 6/8. Tempo szybkie. Melodia mocno ozdabiana. Opcjonalnie część suity barokowej. Przypomina gigue lecz grane jest raczej staccato podczes gdy gigue legatto.
- Cancan – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu o nazwie kankan. Zwykle w formie pieśni trzyczęściowej. Metrum parzyste 2/4. Tempo bardzo szybkie. Silne akcentowanie. Zwykle jako część operetki, występuje też jako samodzielny utwór
- Courante – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu courante. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej lub trzyczęściowej. Metrum nieparzyste 3/4, 3/2, 6/4, 3/8, z przedtaktem. Tempo szybkie, z częstymi zmianami akcentów. Melodia mocno ozdabiana. Część suity barokowej.
- Czardasz – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu czardasz. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Pierwsza część wolna, druga to taniec właściwy w szybkim tempie. Metrum parzyste 2/4. Rytm synkopowany
- Gigue – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu gigue. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Metrum nieparzyste 3/8, 6/8, 9/8, 12/8 z przedtaktem. Rytm szesnastkowy. Tempo bardzo szybkie. Melodia mocno ozdabiana trylami. Część suity barokowej.
- Gawot – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu gawot. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej lub pieśni trzyczęściowej. Część środkowa wyraźnie kontrastująca i zwana musette. Metrum parzyste 4/4 lub 2/2, z przedtaktem. Wyraźnie wyartykułowane frazy dwutaktowe. Tempo powolne, grane z gracją.
- Kamarinskaja – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu kamarinskaja. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Metrum parzyste 2/4. Tempo szybkie. Przedtakt. Gra energiczna.
- Kozak – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu kozak. Znana także jako hopak Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Metrum parzyste 2/4. Tempo szybkie. Gra energiczna.
- Krakowiak – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu krakowiak. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Metrum parzyste 2/4. Rytm synkopowany. Tempo szybkie.
- Kujawiak – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu kujawiak. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Metrum nieparzyste 3/4. Rytm synkopowany. Znaczne podobieństwa do mazurka. Tempo wolne.
- Loure – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu loure. Zwykle w formie pieśni. Metrum nieparzyste 3/2 lub 6/4. Rytm synkopowany. Tempo wolne. Opcjonalnie część suity barokowej.
- Mazurek – muzyczna forma stylizowana oparta na tańcu mazur. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Metrum nieparzyste 3/4. Rytm synkopowy. Silne akcenty na drugą, a niekiedy na trzecią część taktu. Tempo umiarkowanie szybkie.
- Menuet – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu menuet. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej, a od czasów Mozarta pieśni trzyczęściowej. Część środkowa zwana triem. Metrum nieparzyste 3/4 bez przedtaktu. Tempo umiarkowane. Grany z gracją. Wchodzi w skład sonaty.
- Musette – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu musette. Zwykle w formie pieśni . Metrum nieparzyste 12/8 lub 6/4. Tempo bardzo wolne. W nastroju sielski. Opcjonalnie część suity barokowej. Często używana jako środkowa, kontrastująca część w gawocie
- Oberek – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu oberek. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Metrum nieparzyste 3/4 lub 3/8. Rytm synkopowany. Tempo szybkie. Gra energiczna.
- Passpied – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu passpied. Zwykle w formie pieśni. Metrum nieparzyste 3/8 lub 6/8. Tempo szybkie. Podobny do menueta lecz szybszy. Opcjonalnie część suity barokowej lub samodzielny utwór.
- Polka – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu polka. Zwykle w formie pieśni. Metrum parzyste 2/4. Tempo szybkie. Gra energiczna.
- Polonez– taneczna forma muzyczna oparta na polskim tańcu ludowym o tej samej nazwie. Zawsze w metrum 3/4. Polonezy komponowali między innymi J S Bach, Ludwig van Beethoven i Franz Schubert, lecz dopiero Fryderyk Chopin wzniósł polonez na najwyższe poziomy artystyczne.
- Ragtime – forma muzyczna wywodząca się się z formy tanecznej. Metrum parzyste 4/4, tempo umiarkowane, rytm złożony i kunsztowny, silnie synkopowany. Ragtime do poziomu sztuki wyniósł murzyński pianista Scott Joplin.
- Rigaudon – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu rigaudon. Zwykle w formie pieśni trzyczęściową z trio jako część środkowa. Metrum parzyste. Opcjonalnie część suity barokowej. Występuje także jako samodzielny utwór
- Sarabanda – forma muzyczna oparta na tańcu sarabanda. Integralna, najwolniejsza część suity barokowej. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowej. Spotykana w twórczości Bacha i Haydna
- Tango – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu tango. Zwykle w formie pieśni lub piosenki. W latach dwudziestych XX wieku podniesione z pieśni popularnej do rangi sztuki muzycznej. Metrum parzyste 2/4. Tempo powolne, grane z gracją.
- Tarantela – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu tarantela. Zwykle w formie pieśni trzyczęściowej. Metrum nieparzyste 6/8. Tempo bardzo szybkie. Występuje jako samodzielny utwór.
- Walc – muzyczna forma taneczna oparta na tańcu walc. Zwykle w formie pieśni dwuczęściowe lub trzyczęściowe. Tempo różnorodne od wolnego do szybkiego. Metrum nieparzyste 3/4. Wyraźny rytm w akompaniamencie
Taniec (Wikipedia)
Taniec – układ rytmicznych ruchów ciała, powstających spontanicznie pod wpływem bodźców emocjonalnych lub świadomie wyrażających pewne stany psychiczne, skoordynowanych zazwyczaj ze zrytmizowaną muzyką lub tylko elementem rytmicznym. Ruchy te mają wartość estetyczną i symboliczną, i są w danej kulturze uznawane za taniec przez wykonawców i odbiorców. Tańce mogą być podzielone i opisane ze względu na rodzaj choreografii, rodzaj ruchów lub historyczne pochodzenie.
Głównym elementem tańca jest ruch ciała wykonawcy, może on być bardziej lub mniej skoordynowany, szybszy lub wolniejszy, ale zawsze celowy. Drugim elementem tańca jest rytm. Taniec można też nazwać formą komunikacji niewerbalnej.
