Gelobet sei der Herr, mein Gott
We wszystkich opracowaniach posługuję się materiałami pochodzącymi z serwisu Kantaty Jana Sebastiana Bacha Po Polsku. Zapraszam do kategorii, którą obecnie będę rozwijał do wypełnienia wszystkich 200 opracowań Kantat kościelnych Jana Sebastiana Bacha wykorzystując audycje nagrane w II programie Polskiego Radia prof. Mirosława Perza.
Do opracowania tej kantaty skorzystałem z opracowania profesora Uniwersytetu Warszawskiego dr. hab. Szymona Paczkowskiego
BWV 129 – W swojej kantacie “Gelobt sei der Herr, mein Gott” (Oddajcie cześć Panu, Boże mój), Bach prezentuje uroczyste dzieło o wielkiej wspaniałości, a jednocześnie niezwykłej skuteczności. Napisana w formie kantaty chorałowej “per omnes versus”, oparta jest wyłącznie na zwrotkach hymnu kościelnego i nie zawiera recytatywów przejściowych ani tekstów arii. Kompozytor nie mógł więc polegać na różnorodności formy czy rytmie mowy; Musiał raczej czerpać wyłącznie z własnej muzycznej inwencji i umiejętności różnorodności. BWV 129 należy do kantat skomponowanych retrospektywnie, aby dokończyć cykl choralekantat, który przedwcześnie przerwał w Wielkanoc 1725 roku. W świetle tego nie jest wielkim zaskoczeniem, że utwór wykazuje tak mistrzowską znajomość techniki chorałowej.
BWV 129 – Święty jest Pan, nasz Bóg
Na święto Trójcy Przenajświętszej Jan Sebastian Bach uczynił kantatę 129 – kompozycję tę rozpoczyna otwierający refren, szumnie skomponowany trzema trąbkami, kotłami, drewnianymi instrumentami dętymi, smyczkami i chórem, nadaje wesoły charakter.
Chorał, wygłaszany przez sopran długimi tonami, jest przerabiany linijka po linijce w żywe orkiestrowe ritornello przerywane dźwięcznymi trąbkami, podczas gdy trzy niższe głosy zapewniają akompaniament częściowo niezależnego materiału tematycznego.
Jak przystało na świąteczną kantatę, końcowy chorał również nie jest punktowany jako prosta czterogłosowa część. Najwyraźniej Bach nie mógł się oprzeć opracowaniu wspaniałego akompaniamentu, który stanowi wspaniałą oprawę dla tekstu chorałowego.
Trzy wewnętrzne zwrotki tej części wykazują bardzo wrażliwy charakter; barwa tonalna i odcienie znaczeń, które Bach nadaje kluczowemu słowu “pochwała”, są fenomenalne. W tych wersetach trzy różne temperamenty i pokolenia człowieka zdają się przyczyniać do gloryfikacji Trójcy: od dostojnego starca o basowym głosie, przez niewinne dziecko sopranu, po eleganckie średnie lata altu.
Wydaje się również całkowicie dopuszczalne interpretowanie tych trzech wersetów jako reprezentujących Trójcę Boga Ojca, Boga Syna i Boga Ducha Świętego.
Aria basowa (zwrotka 2), której towarzyszy jedynie continuo, stanowi wyraźny kontrast w stosunku do otwierającego refrenu.
Jednak 16-taktowe ritornello jest tak melodyjnie energetyczne, że naprawdę woła o towarzyszący mu tekst. Trzecia aria to cantabile trio oboju, continuo i altu, którego łagodne 6⁄8 metra wkrótce kołysze głową, rękami i ciałem w czasie. Natomiast aria sopranowa – centralny element kantaty – jest jedną z najwspanialszych kreacji Bacha.
Przy posępnym akompaniamencie poprzecznego fletu, skrzypiec i continuo stanowi urzekającą część kwartetu. Skomponowany w elegijnym e-moll, ale w perpetuum mobile, otwiera się okno emocjonalnego zamętu i żarliwego uniesienia pośród świątecznego przepychu – gest, który porusza dusze słuchaczy nawet dzisiaj.
Można sobie wyobrazić, z jaką dziecięcą żarliwością i odwagą chłopięcy Bacha poradziliby sobie z morderczo wysokimi sekcjami tego ruchu. Ponadczasowa fascynacja dawnych melodii chorałowych Bacha i nadal jest odczuwalna tak bezpośrednio, jak w tej przejmującej miniaturze arii.
BWV 129 – Więcej o kantacie
A czego możemy się dowiedzieć o tle historycznym kantaty BWV 129?
Jeśli interesuje cię historia i znaczenie kantaty bwv 129, to zapraszam do lektury mojego wpisu na blogu. W nim opowiem ci o:
– **Okolicznościach powstania kantaty**. Bach napisał ją w 1726 roku na uroczystość Trójcy Świętej, która była jednym z najważniejszych świąt w kościele luterańskim. Kantata była częścią cyklu kantat chorałowych, w których Bach wykorzystywał znane pieśni kościelne jako podstawę swoich utworów.
– **Strukturze i treści kantaty**. Kantata składa się z pięciu części: refrenu, dwóch arii i dwóch recytatywów. Wszystkie części opierają się na tekście pieśni “Gelobet sei der Herr, mein Gott” (Niech będzie chwalony Pan, mój Bóg), która była hymnem na Trójcę Świętą. Bach zmieniał jednak niektóre słowa i dodawał własne wstawki, aby podkreślić główne przesłanie kantaty: chwałę Boga i dziękczynienie za Jego łaski.
– **Stylu i technice kompozytorskiej Bacha**. Kantata jest przykładem mistrzostwa Bacha w łączeniu tradycyjnych form muzycznych z nowatorskimi rozwiązaniami. Bach wykorzystuje różne środki wyrazu, takie jak kontrast, powtórzenie, imitacja, polifonia, symbolika czy retoryka muzyczna, aby nadać kantacie bogactwo i głębię. Bach także pokazuje swoją umiejętność dostosowania muzyki do tekstu i nastroju liturgicznego.
Mam nadzieję, że wpis zainspiruje cię do posłuchania i docenienia tej pięknej kantaty Bacha. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o życiu i twórczości tego genialnego kompozytora, zapraszam cię także do odwiedzenia pozostałych wpisów mojej strony internetowej, gdzie znajdziesz wiele ciekawych informacji na temat twórczości Jana Sebastiana Bacha.
Dziękuję za uwagę i życzę miłego dnia!
Jestem PpiotrR serdecznie dziękuję, ze doczytałaś, doczytałeś ten wpis aż do tego miejsca ❤️
i chciałbym zaprosić cię
do lektury Pozostałych miejsc
Na tej stronie
o mnie
Być jak Zawisza, Zadania wykonywać bez zbędnej zwłoki, Szanować czas, używać głowy i serca…
Przez ostatnie 8 lat (prawie 8 lat), byłem razem z demokratami by przyczyniać się do normalności w naszym kraju). Dziś kiedy Polska staje się znów częścią europejskiej rodziny państw demokratycznych, mogę powrócić do tego co kocham najbardziej czyli swoich muzycznych Pasji. By wreszcie móc pogłębiać swoją wiedzę o muzyce i dzielić się nią…
>> INNE STRONY <<
Polecam wpisy w kategorii Muzyka poważna
Kategorie w Leksykonie
Kategorie bloga
- Kantaty 2024
- Kantaty 2025Kalendarz dni kantatowych na 2025 rok.
- Kantaty sakralne Bacha – tabela
- Mapa strony